GEBELİK KOLESTAZI NEDİR ?

Gebelik kolestazı, hamileliğin son dönemlerinde karaciğerdeki safra akışının durduğu ve ciddi kaşıntılarla karakterize bir durumdur. İşte gebelik kolestazının nedenleri, belirtileri ve anne ile bebeğe olan etkileri hakkında daha fazla bilgi:

Nedenleri:

• Gebelik kolestazının kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak hormonal değişikliklerin bu duruma katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Hamilelik sırasında özellikle progesteron hormonunun artışı, safra kanallarının işlevini yavaşlatabilir ve tıkanmaya neden olabilir.

Belirtileri:

• Gebelik kolestazının en belirgin belirtisi, kaşıntıdır. Bu kaşıntı özellikle ellerde ve ayaklarda başlar ve zamanla vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Kaşıntı, döküntü olmadan gerçekleşir ve genellikle gece daha yoğundur.
• Diğer belirtiler arasında idrarın renginde koyulaşma, dışkının renginde açılma, gözlerin veya cildin sararması (sarılık), bulantı, kusma ve karın ağrısı yer alabilir.

Risk Faktörleri:

• Önceki gebeliklerinde gebelik kolestazı yaşamış olan kadınlar, yeniden gebelik kolestazı riski altındadır.
• Ailesinde gebelik kolestazı öyküsü bulunanlar.
• Karaciğer hasarı geçmişi olanlar.
• Çoğul gebelikler (ikizler, üçüzler) ve tüp bebek yöntemi ile hamile kalanlar daha yüksek risk altındadır.
• İlk gebeliklerini 35 yaşın üzerinde yaşayan kadınlar.

Anne ve Bebek Üzerine Etkileri:

• Anne adayında gebelik kolestazı safra atılımının durması durumunda sarılık gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ciltteki kaşıntılar yara ve izlere neden olabilir.
• Bebek açısından, anne adayının belirtileri farkına varamaz ve önlem almazsa, bebekte fetal distres (rahim içindeki bebek stresi), mekonyum aspirasyonu (anne karnında bebek dışkısını soluması), erken doğum ve ani bebek ölümü riski artabilir.
• Doğum, gebelik kolestazının tedavisinde önemli bir adımdır. Genellikle doğum, gebelik kolestazının tedavisinde kullanılır ve riskli durumlarda bebek yakından izlenir.

TEDAVİ
Gebelik kolestazı tedavisi, anne ve bebek sağlığını korumak amacıyla yapılmalıdır. Tedavi genellikle semptomları hafifletmek, komplikasyonları önlemek ve doğumu yönlendirmek üzerine odaklanır. İşte gebelik kolestazı tedavisi için kullanılan yöntemler:

1. Doğum Yönlendirmesi: En etkili tedavi, gebelik kolestazı teşhisi konulduğunda doğumun yönlendirilmesidir. Gebelik kolestazı, doğumun yaklaşık 37. veya 38. haftada yapılmasını gerektirebilir. Erken doğum riski ve anne ile bebek sağlığı göz önünde bulundurularak doğum tarihi belirlenir. Erken doğum riski varsa, doğumu daha erken yapmak gerekebilir.

2. Semptomları Hafifletici İlaçlar: Kaşıntı ve rahatsızlık semptomlarını hafifletmek amacıyla antihistaminikler ve kortikosteroidler gibi ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar semptomları azaltabilir ve gebeliği daha rahat hale getirebilir.

3. Safra Asit Seviyelerini İzlemek: Anne adayının safra asit seviyeleri düzenli olarak izlenir. Safra asit seviyeleri yüksekse ve semptomlar şiddetliyse, doktor daha erken doğumu önerme eğiliminde olabilir.

4. Beslenme ve İyi Hidrasyon: İyi bir beslenme ve yeterli su içme, gebelik kolestazı semptomlarını hafifletebilir. İyi bir diyet planlaması ve bol su içme önerilir.

5. Doktor Gözetiminde İlaç Tedavisi: Ciddi gebelik kolestazı vakalarında, doktorlar ursodeoksikolik asit gibi safra akışını artırmaya yardımcı olan ilaçları reçete edebilirler.

Tedavi, her gebelik kolestazı vakası için özelleştirilmiştir ve bireysel ihtiyaçlara bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, gebelik kolestazı teşhisi konmuş bir kadın, doktoru tarafından yönlendirilen tedavi planına uymalı ve düzenli olarak takip edilmelidir.